Q. "బూర్గుల రామకృష్ణ రావు మంత్రివర్గం ఏర్పాటు హైదరాబాద్ రాష్ట్రంలో ప్రజాస్వామిక పాలన ప్రారంభాన్ని సూచిస్తుంది." ఈ నేపథ్యంలో హైదరాబాద్ భారత యూనియన్‌లో విలీనం సందర్భంలో దాని రాజకీయ ప్రాముఖ్యతను పరిశీలించండి.

పరిచయం:
బూర్గుల రామకృష్ణారావు ప్రభుత్వం (1952-1956) హైదరాబాద్ రాష్ట్ర రాజకీయ చరిత్రలో ఒక ముఖ్యమైన మలుపు. హైదరాబాద్ రాష్ట్రం భారత యూనియన్‌లో విలీనం అయిన తర్వాత ఏర్పడిన మొదటి ప్రజాప్రతినిధి ప్రభుత్వం ఇది. భూపంపిణీ, పరిపాలన, మరియు విద్యా రంగాలలో ఆయన సంస్కరణలు, ఈ ప్రాంతంలో ప్రజాస్వామ్య పరిపాలనకు పునాది వేశాయి.

విషయం:
I. బూర్గుల రామకృష్ణారావు నాయకత్వంలో ప్రజాప్రతినిధి ప్రభుత్వం ఏర్పాటు
ఎ. రాజకీయ నేపథ్యం మరియు ఎన్నికలు
1. 1952 సార్వత్రిక ఎన్నికలలో బూర్గుల రామకృష్ణారావు మహబూబ్‌నగర్ జిల్లాలోని షాద్‌నగర్ నియోజకవర్గం నుండి ఎన్నికయ్యారు. ఈ ఎన్నికలు హైదరాబాద్ రాష్ట్రంలో మొదటి ప్రజాస్వామ్య ఎన్నికలుగా గుర్తించబడ్డాయి.
2. ఆరు రాజకీయ పక్షాలు ఈ ఎన్నికలలో పాల్గొన్నాయి: · కాంగ్రెస్ (93 సీట్లు), · పీడీఎఫ్ (పీపుల్స్ డెమోక్రటిక్ ఫెడరేషన్), · రైతు కార్మిక పక్షం, · సోషలిస్ట్ పార్టీ, · షెడ్యూల్డ్ కులాల పక్షం, · స్వతంత్ర అభ్యర్థులు.
3. కాంగ్రెస్ విజయం సాధించి, మరియు బూర్గుల రామకృష్ణారావు ముఖ్యమంత్రిగా ప్రమాణ స్వీకారం చేశారు. దీంతో ఇది స్వాతంత్ర్యానంతర ప్రజాస్వామ్య పరిపాలనకు ఆరంభంగా నిలిచింది.

బి. మొదటి ప్రజా ప్రభుత్వ స్థాపన
1. బిఆర్‌కె ప్రభుత్వం మార్చి 6, 1952న అధికారంలోకి వచ్చింది. ఇది విలీనం తర్వాత సైనిక మరియు పౌర ప్రభుత్వాలను అనుసరించి ఏర్పడింది.
2. ఈ ప్రభుత్వం ప్రజాస్వామ్య ఎన్నికల ద్వారా ఏర్పడినందున, గతంలోని అధికార యంత్రాంగ నియంత్రణకు ప్రత్యామ్నాయంగా దీని ఎంతో రాజకీయ ప్రాముఖ్యత ఉంది.
3. మొదటి సంవత్సరంలోనే ప్రభుత్వంపై అవిశ్వాస తీర్మానం ప్రవేశపెట్టబడినప్పటికీ, అది వీగిపోయింది. దీంతో ప్రభుత్వం తన సంస్కరణలను కొనసాగించగలిగింది.

II. పరిపాలన సంస్కరణలు మరియు విధానాలు
ఎ. భూ సంస్కరణలు మరియు వ్యవసాయ చట్టాలు
1. 1950-51లో భూ సంస్కరణలు ప్రారంభమయ్యాయి, ముఖ్యంగా 1954లో హైదరాబాద్ టెనెన్సీ మరియు అగ్రికల్చరల్ ల్యాండ్స్ (సవరణ) చట్టం ద్వారా భూ కౌలు వ్యవస్థను నియంత్రించి, న్యాయమైన భూ పంపిణీని నిర్ధారించడం లక్ష్యంగా పెట్టుకుంది.
2. జాగీర్దారీ వ్యవస్థ రద్దు చేయబడింది. దీంతో భూమి ప్రభుత్వ నియంత్రణలోకి వచ్చి, తెలంగాణలోని వ్యవసాయ సమాజాలకు ప్రయోజనం చేకూరింది.
3. 1952-53లో కౌలుదారులను ఏకపక్షంగా తొలగించకుండా రక్షించేందుకు కౌలుదారు తొలగింపు నిరోధక చట్టం ఆమోదించబడింది.

బి. పరిపాలన మరియు విద్యా సంస్కరణలు
1. పాఠశాలలలో తెలుగును బోధనా మాధ్యమంగా ప్రవేశపెట్టడం ప్రాంతీయ భాషా విద్యను ప్రోత్సహించడంలో ఒక ముఖ్యమైన అడుగు.
2. ప్రభుత్వం ప్రాథమిక పాఠశాలల సంఖ్యను 4,000 నుండి 14,000కు పెంచింది. అలాగే గ్రామీణ ప్రాంతాలలో విద్యా అవకాశాలను మెరుగుపరిచింది.
3. ఉస్మానియా సిక్కా భారత రూపాయితో భర్తీ చేయబడింది. ఇది భారత ద్రవ్య వ్యవస్థతో ఈ విలీనాన్ని సులభతరం చేసింది.
4. 1953లో ఖమ్మం జిల్లా ఏర్పాటు మరియు ఆసఫియా గ్రంథాలయాన్ని రాష్ట్ర కేంద్రీయ గ్రంథాలయంగా పేరు మార్చడం వంటి ఇతర పరిపాలన చర్యలు విద్య మరియు స్థానిక పాలనను ప్రోత్సహించాయి.

సి. మౌలిక సదుపాయాలు మరియు అభివృద్ధి ప్రాజెక్టులు
1. నవాబ్ అలీ నవాజ్ జంగ్ మార్గదర్శకత్వంలో నాగార్జున సాగర్ ఆనకట్ట నిర్మాణం తెలంగాణలో నీటిపారుదల సమస్యలను పరిష్కరించేందుకు ఒక కీలక అభివృద్ధి ప్రాజెక్టుగా రూపొందింది.
2. నాగార్జున సాగర్ ప్రాజెక్టు కోసం ఆంధ్రప్రదేశ్ మరియు హైదరాబాద్‌లో రెండు నియంత్రణ బోర్డులు ఏర్పాటు చేయబడ్డాయి. అయితే హైదరాబాద్ బోర్డుకు బిఆర్‌కె అధ్యక్షత వహించారు.

ముగింపు.
హైదరాబాద్ రాష్ట్రంలో మొదటిగా ఎన్నికైన ముఖ్యమంత్రిగా, బూర్గుల రామకృష్ణారావు ప్రజాస్వామ్య పునాదిని స్థాపించారు. అయితే, ముల్కీల వివక్ష వంటి పరిష్కారం కాని సమస్యలు త్వరలోనే తిరిగి ఉద్భవించాయి. కాళోజీ నారాయణరావు మరియు మర్రి చెన్నారెడ్డి వంటి వారి వాదనలు అసంతృప్తిని చైతన్యంగా మార్చి, 1969 తెలంగాణ ఉద్యమానికి దారితీశాయి.